چگونه توبه محقق می شود ؟

 توبه شعبه‌اى از فضل عظیم الهى از رحمت بى منتهاى خداوند است که به روى بندگان خود باز فرموده‌است. حقیقت توبه عبارت است از پشیمانى از گناه از جهت زشتى آن نزد خداوند از این‌رو بر انسان گناه‌کار‌هیچ‌گاه نباید مأیوس از رحمت خداوند باشد چون اگر درهاى بازگشت به روى او بسته باشد براى همیشه از‌پیمودن راه سعادت و بندگى باز خواهد ماند پس انسان امیدوار کسى است که از این فرصت استثنایى که خداوند‌متعال در اختیار او گزارده است، نهایت استفاده را ببرد. اگر انسان از کرده خود پشیمان شد و گذشته خود را سیاه و‌تیره دید و احساس کرد خطا رفته است و براى خود آتش سوزان افروخته است و باید به طرف خدا برگردد و توبه‌کند و گذشته خود را جبران نماید، و با این انقلاب درونى توبه امام باقر(ع) فرمود: «‌کفى بالندم توبهْْ ‌؛ در توبه،‌پشیمانى کفایت می‌کند».([۱]) امام علی(ع) ‌در نشانه پشیمانى واقعى فرمود: «‌الندم على الذنب یمنع معاودته؛ ندامت‌بر گناه مانع می‌شود از این که انسان مجدداً به سوى گناه بازگردد».([۲]) امام صادق(ع) فرمود: «‌نیت بنده‌اى که گناهی‌کند، بعد پشیمان گردد، مگر این که خداوند او را می‌آمرزد پیش از آن که از او طلب آمرزش کند»([۳])‌خداوند در‌قرآن می‌فرماید: «‌و هو الذى یقبل التوبهْْ عن عباده و یعفو عن السیئات و یعلم ما تفعلون؛ ‌او کسى است که توبه را از‌بندگانش می‌پذیرد و بدی‌ها را می‌بخشد و آن چه را انجام می‌دهید می‌داند».([۴]) نتیجه این که توبه با پشیمانى از گناه‌و تصمیم بر ترک آن در آینده محقق می‌شود، ولى پس از توبه باید توجه داشت کوتاهی‌هایی را که فرد در گذشته‌مرتکب شده، باید جبران نماید اگر آثار سوء‌گناه از بین رفته و شست‌شوى کامل حاصل شود قرآن می‌فرماید: «‌ان‌ا‌لله یحب التوابین و یحب المطهرین؛ ‌خداوند توبه کنندگان را دوست دارد و پاکان را نیز دوست دارد([۵])». 

پی نوشت ها:
 

[۱]. اصول کافی، ج 2، ص 426.

[۲]. محمد محمدی‌ری‌شهری، میزان الحکمهْْ ‌، ماده توبه، ح شماره 2148.

[۳]. عبدالحسین دستغیب، گناهان کبیره، ج 2، ص 400.

[۴]. شورا (42) آیه 25.

[۵]. بقره، (2) آیه 222.