همسرم از رزق و روزی در آینده نگران است مرا راهنمایی کنید
تدبیر و آینده نگری لازمة زندگی عاقلانه و سالم برای همه انسان‌ها است و اسلام این موضوع را با اهمیت شمرده است، ولی آینده نگری با نگرانی از آینده تفاوت دارد. ما باید به فکر آینده خود و فرزندانمان باشد آ اما نباید از آینده هراسی داشته باشیم، زیرا ترس و نگرانی از آینده، ما را از زندگی در حال باز می‌دارد و نیروی جسمی و روحی ما را تضعیف می‌کند.
روان‌شناسان زیستن در زمان حال را کلید شادی و خرسندی ذکر کرده‌اند. دیل کارنگی می‌گوید: «ما در حال حاضر در نقطة تلاقی گذشته و آیندة معدوم قرار گرفته‌ایم و محال است حتی برای یک ثانیه هم بتوانیم در یکی از این دو زمان غیر موجود زندگی کنیم. هر چه در این راه بکوشیم و به خود زحمت بدهیم جز در هم شکستن فکر و جسم نتیجه‌ای نخواهیم گرفت. پس چرا به یگانه زمانی که در آن زندگی می کنیم راضی نباشیم.؟»[۱]
اولیای اسلام، ترس از آینده را از جمله عوامل نگرانی برشمرده و همگان را از اندیشة افراطی دربارة آینده باز داشته‌اند. امام علی(ع) می‌فرماید: «نگرانی‌های سال را بر نگرانی امروز اضافه مکن. برای امروز مشکلات خودش کافی است.»[۲]
امام صادق(ع) فرمود: «ایام زندگی سه روز است: روزی که گذشته و برگشت ندارد. روزی که اکنون موجود است و باید آن را مغتنم شمرد و فردایی که نیامده و تنها آرزوی آن در دست مردم است.»[۳]
سعدیا، دی رفت و فردا هم چنان معلوم نیست
درمیــان این و آن فرصت شمــار امــروز را
دغدغه از رزق و روزی در آینده چه بسا از سوء ظن انسان به خداوند حکایت داشته باشد، زیرا خداوند تضمین روزی را به صراحت بیان داشته است. قرآن مجید می‌فرماید: «هیچ جنبنده‌ای در زمین نیست جز آن که روزی آن بر خدا است.»[۴] امام علی(ع) می‌فرماید: «آفریده‌ها همه روزی خوار اویند که روزی همه را تضمین کرده و قوت همه را به اندازه، مقدر فرموده است.»[۵]
بر این اساس حضرت فرمود: «ای فرزند آدم، روزی دو گونه است: یکی آن که تو در جست و جوی آن هستی و دیگری آن که تو را می‌جوید که اگر به دنبال آن نروی، به سراغ تو می‌آید. فکر و اندوه سال آینده را به فکر و اندوه امروز اضافه مکن. رسیدگی به مشکلات هر روز برای آن روز کافی است. اگر سال آینده جزء عمرت باشد، خداوند هر روز روزی تازه می دهد و اگر از عمرت نیست، چراغم و اندوه چیزی را بخوری که مربوط به تو نیست؟! بدان کسی پیش از تو به روزی تو نمی‌رسد و آن را از دست تو بیرون نتواند آورد و آن چه برای تو مقدر شده، هرگز نمی‌تواند آن را به تأخیر اندازد.»[۶]
رزق مقسوم برات است نباشی مغموم
در سرو عده وصول است برات مقسوم
ما و این رزق مقدر پی هم می‌گردیم
تا کجــا دست بیـابیـم به وقت معـلوم
[۱]محمد تقی فلسفی، اخلاق، ج 2 238.
[۲]نهج البلاغه، قصار 371.
[۳]نهج البلاغه، قصار 371.
[۴]هود (11) آیه 6.
[۵]نهج البلاغه، خطبة 90 فیض الاسلام.
[۶]همان، خطبه 371 فیض الاسلام.
